สวัสดีครับ ผมว่าในหลายๆคนที่ติดตามบล็อกของผมเนี่ย ต้องมีโมเมนต์ที่อยากจะทำเว็บเป็นกันแน่ๆ และก็ต้องมีบางคนอยากจะทำธีม WordPress เองได้ด้วยใช่ไหมละครับ ช่วงนี้ WordPress ค่อนข้างมาแรงมากในวงการพัฒนาเว็บไซต์ในเมืองไทย เพราะว่ามันโด่งดังมาจากประสิทธิภาพที่มันได้รับการพัฒนาขึ้นมาให้ใช้งานได้สะดวก ออกแบบธีมได้ง่ายด้วย เพียงแต่บรรดาผู้พัฒนา WordPress ในเมืองไทยอาจจะไม่ค่อยเยอะเท่าไหร่ ทำให้สังคม WordPress ในเมืองไทยยังไม่ค่อยมีมากเท่าที่ควร แถมการศึกษาเกี่ยวกับ WordPress ก็ยังมีเนื้อหาเป็นภาษาไทยค่อนข้างน้อยครับ หลายๆคนเองก็มองหาแหล่งเรียนรู้ด้านนี้ก็เลยหายากสักหน่อย
หลายคนก็สงสัยว่าการทำ WordPress Theme มันยากง่ายเพียงใด? จากประสบการณ์ของผมทั้งในแง่ของผู้พัฒนาธีมเอง และในฐานะของคนที่สอนคนอื่นทำธีมด้วย ผมตอบได้อย่างเต็มปากเต็มคำครับว่า “มันง่ายมาก” ขอเพียงแค่คุณเข้าใจกระบวนการทำงานของระบบ WordPress และรู้จักภาษาพื้นฐานในการพัฒนาเว็บไซต์ด้วย WordPress แล้วละก็ การจะผันตัวเองจากแค่คนใช้งานเว็บธรรมดา มาเป็น WordPress Theme Developer ก็ไม่ยากเลย
เมื่อไม่นานมานี้ มีน้องคนหนึ่งที่ติดตามผมจากแฟนเพจครับ เป็นเด็กนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 มาจากโรงเรียนทางภาคเหนือครับ น้องได้สอบถามผมเกี่ยวกับการทำธีม WordPress และอยากเรียนรู้กับผมมากๆ ผมเลยบอกว่าไว้ปิดเทอมแล้วให้มาหาผมที่กรุงเทพฯ เพราะว่าสอนสะดวกกว่าการนั่งตอบคำถามด้วยการแชทผ่านเฟสบุค พอปิดเทอม น้องก็เลยมาเรียนกับผมครับ
น้องคนนี้ชื่อว่า “น้องแก็บ” ครับ น้องพยายามที่จะหัดทำธีมเอง แต่ว่าก็ไปต่อไม่ถูก ซึ่งไม่แปลกครับ จากที่ผมวิเคราะห์คนที่มาเรียนด้วยทั้งหลาย ต่างมีปัญหาที่ว่าทำไมเรียนเองแล้วไม่เข้าใจ ก็เพราะว่า ยังขาดความเข้าใจครับว่า WordPress มันมีแนวคิดอย่างไร เวลามันทำงาน มันทำอย่างไร และอะไรบ้างที่เราจำเป็นต้องเข้าใจเพื่อที่จะทำธีมได้
ซึ่งสิ่งสำคัญสามอย่างในการทำธีม WordPress มีหัวใจอยู่สามอย่างครับ นั่นก็คือ
[thetext]WordPress theme Hierarchy[/thetext]
WordPress ทำงานอย่างไร สิ่งนี้ก็คือเราต้องรู้ว่า เอ๊ะ มันรู้ได้อย่างไรว่าตอนนี้เราอยู่หน้าไหน และต้องเรียกไฟล์ไหนมาใช้งาน คือ WordPress มันทำงานด้วยการตั้งคำถามครับ มันจะเช็คตลอดเวลาว่าตอนนี้เราเปิดหน้าไหนอยู่ พอมันเช็คเสร็จแล้ว มันก็จะมองหาไฟล์ที่ไว้แสดงผลหน้านั้นๆ ถ้าหาไม่เจอมันก็จะหาไฟล์อื่นๆที่มีความสำคัญถัดไปเรื่อยๆ ซึ่งการทำงานแบบนี้แหล่ะคับ เราเรียกว่าการทำงานแบบเป็นลำดับชั้น (hierarchy) ถ้าสนใจศึกษาเพิ่มเติม ลองค้นหาใน Google ด้วยคำว่า WordPress Theme Hierarchy นะครับ แล้วจะเห็น Flow Chart ที่เค้าเขียนไว้
[thetext]WordPress “Loops”[/thetext]
หัวใจเรื่องต่อมาคือ Loops ครับ คำอธิบายแบบง่ายๆ ก็คือ การเอาข้อมูลมาแสดงในหน้าเว็บไซต์นั่นเองครับ โดยที่เราจะเอาข้อมูลอะไรมาแสดงบ้างนั้น เราต้องทำการบอก WordPress ก่อนว่าให้ไปค้นหาในฐานข้อมูลนะ แล้วทำการเช็คว่ามีข้อมูลอยู่หรือเปล่า ถ้ามีก็เอามาแสดง ไอ้เจ้ากระบวนการทำงานตั้งแต่ บอก WordPress ให้ WordPress เรียกข้อมูลจากฐานข้อมูลมาแสดงในหน้าเว็บนี่แหล่ะครับ เราเรียกว่า WordPress Loop ซึ่งมันก็เป็นภาษาเฉพาะที่ใช้งานง่ายมากๆ สามารถค้นหาได้ด้วยคำว่า WordPress Loop ครับ
[thetext]WordPress actions and hooks[/thetext]
หัวใจอย่างที่สามที่เราจำเป็นต้องเข้าใจ Concept ก็คือ เราจะเพิ่มความสามารถของธีมเราได้อย่างไร ซึ่งการเพิ่มความสามารถของธีมนั้นเราจำเป็นต้องเขียนโค้ดเข้าไปเพิ่มครับ โดยเขียนในไฟล์ functions.php ยกตัวอย่างเช่น เราอยากให้ธีมของเราตัดคำอินโทรอัตโนมัติ อยากให้รองรับภาพ thumbnail อยากให้รองรับเมนูหลายๆที่ รองรับ Widget เป็นต้น ซึ่งพวกนี้เราจำเป็นต้องเขียนโค้ดบอกให้ธีมของเราซัพพอร์ตความสามารถพวกนี้เอง
และใช่ครับ หลายๆคนที่ศึกษาการทำธีมด้วย WordPress ด้วยตัวเองแล้วไม่ประสบผลสำเร็จ เพราะไม่เข้าใจสามเรื่องข้างต้น ทำให้ทำธีมได้อย่างสะเปะสะปะ หรือหนักกว่านั้นคือไม่สามารถอ่าน Codex ของเว็บ WordPress ได้เข้าใจ
แต่ถ้าหากคุณได้ลองจับทิศทางได้แล้วละก็ จะเห็นว่าการทำธีมไม่ยากเลยครับ
เอาละครับ ทีนี้มาถึงกรณีศึกษาที่ผมอยากจะเล่าให้ฟัง เพราะถือว่าเป็นอีกหนึ่งวัยรุ่นไทยที่สนใจในด้านนี้ พร้อมกับพัฒนาตัวเองอยู่เสมอ
[skill2]หลังจากที่น้องแก็บมาเรียนกับผมแล้วน้องก็กลับไปที่บ้านที่ต่างจังหวัดครับ คำแนะนำของผมก็คือ การเรียนรู้กับผม ตอนอยู่กับผม ทุกอย่างมันดูง่าย ราบรื่นไปหมด เพราะว่ามีผมนั่งอยู่ข้างๆ คอยไกด์ให้น้องได้ แต่เวลาที่น้องจะได้ดึงความรู้ความเข้าใจมาทำด้วยตัวเองมากที่สุดก็คือเมื่อน้องกลับไป แล้วหัดทำธีมด้วยตัวเอง ผมพยายามบอกอยู่เสมอว่า การทำธีม เข้าใจคอนเส็ปแล้ว อย่าทิ้ง ต้องขยันทำ มันถึงจะเก่ง[/skill2]
น้องแก็บบอกว่าดีไซน์เว็บไม่เป็น ผมก็บอกว่าไม่ต้องดีไซน์เอง ไปหาพวกฟรี HTML มาแล้วแปลงพวกนั้นให้เป็น theme wordpress ก่อน และน้องก็เริ่มลงมือทำอย่างจริงจังครับ
ผ่านมาเพียงแค่เดือนสองเดือน ตอนนี้น้องแก็บมีพัฒนาการที่ไปเร็วมาก เพราะน้องเริ่มทำธีมแจกฟรี เพราะถือว่าเป็นการสร้างธีมเพื่อฝึกฝนีมือของตัวเอง และผลงานการทำธีมของน้องก็เป็นที่น่าพอใจมากครับ
เห็นไหมครับว่า ถ้าเราตั้งใจจริงๆ ทุ่มเทกับมันจริงๆ การทำธีม WordPress ก็ไม่ใช่เรื่องยากเลย น้องคนนี้เพิ่งอายุ 16 ปีด้วยซ้ำ เรียนภาษาคอมพิวเตอร์แบบพื้นฐาน แต่ก็เพราะน้องมีความฝัน อยากจะรู้จักสายงานนี้ จึงแสวงหาครับ
“หากไม่รู้ ให้ถาม เราอาจจะดูโง่ตอนที่เราถาม แต่เมื่อได้คำตอบแล้วเราก็จะหายโง่ แต่ถ้าไม่รู้แล้วไม่ยอมถาม เราก็อาจจะโง่ตลอดไป”
ย้ำอีกครั้งครับว่า การทำธีม WordPress ทำไม่ยาก แต่ต้องอาศัยความตั้งใจจริงๆ ไม่ใช่มาเรียนๆพอเสร็จแล้วหนีกลับไปนอนเล่น ห่างหายไปเป็นเดือนเป็นปี แล้วค่อยกลับมารื้อฟื้น แบบนี้ไม่เวิร์คครับ ฮ่าๆ
ใครอยากจะไปติดตามผลงานน้องแก็บ หรือโหลดธีมฟรีๆสวยๆ ไปใช้งาน ก็แวะไปได้ที่ลิงค์นี้นะครับ http://kopkap.in.th/
แล้วเจอกันใหม่บทความตอนหน้าครับผม
