อรุณสวัสดิ์เช้าวันใหม่ครับ เมื่อเร็วๆนี้มีน้องในแฟนเพจส่งข้อความมาถามผม และผมมองเห็นว่าเป็นคำถามที่ดี เลยขอตอบผ่านในบล็อกด้วยครับ
คำถาม : หนูพึงจบใหม่แล้วอยากทำงานพรีแลนซ์อย่างที่พี่ทำ พี่พอจะแนะนำอะไรได้บ้างค่ะ คือหนูอ่านบทความพี่แล้วน่าสนใจมาก อยากได้คำแนะนะว่า จบใหม่พอจะทำได้ไหมค่ะ แล้วเราต้องไปหางานจากที่ไหนค่ะ
คำตอบ : (อ้างจากประสบการณ์ส่วนตัว)
สำหรับคนที่จบมาใหม่นั้นมีสิทธิ์ทำงานเป็นฟรีแลนซ์ได้อย่างแน่นอนครับ เพียงแต่ว่าเราต้องมั่นใจนะครับว่าเราสามารถรันงานที่รับมาได้ ผมมองแบบนี้นะครับ หนึ่งถามตัวเองก่อนว่า เราเข้าใจกระบวนทำงานตั้งแต่ต้นจบจบมากน้อยแค่ไหน ฟรีแลนซ์ต้องทำงานเองแทบจะทุกอย่างที่บริษัทๆหนึ่งพึงมี ไล่ตั้งแต่นั่งคิดแผนการตลาด การติดต่อลูกค้า นั่งวางแผน Timeline สำหรับงานแต่ละงาน นั่งทำงาน ประชุม รับโทรศัพท์ บลาๆๆๆ ซึ่งงานเหล่านี้ต้องอาศัยประสบการณ์ครับ
ถ้าน้องเพิ่งจะเรียนจบมา และยังไม่เคยมีประสบการณ์การทำงานแบบจริงจังมาก่อน แล้วอยู่ๆมาทำฟรีแลนซ์แบบเต็มตัวเลย ทำได้ แต่ผมมองว่าค่อนข้างลำบากหน่อยครับ เพราะยังไม่รู้กระบวนการทำงานจริงๆ ผมแนะนำให้ไปทำงานหาประสบการณ์จากบริษัทก่อนดีกว่าครับ อย่างน้อยก็สักหนึ่งปีให้ได้เรียนรู้งานจากเค้าก่อน
สำหรับตัวผมที่จบออกมาแล้วเป็นฟรีแลนซ์เลยนั้น เพราะว่าผมทำงานเองตั้งแต่ระหว่างเรียนแล้วครับ สมัยเรียนปีสองผมก็สมัครทำงานพาร์ตไทม์เป็นเว็บดีไซน์เนอร์ให้บริษัท Agency ของแคนาดา(ทำงานที่ไทยแต่บริษัทอยู่นั่น ส่งงานออนไลน์) ผมทำให้บริษัทนี้จนผมเรียนอยู่ปีสี่ (ทำงานเกือบสองปี) และที่นี่สอนผมดีมาก นอกจากนี้สมัยเรียนผมก็ทำงานเป็นฟรีแลนซ์แบบพาร์ตไทม์ให้บริษัทต่างประเทศอื่นๆอีกหลายบริษัท ดีลงานเอง จบงานเอง ผมเลยมีประสบการณ์ในด้านการทำงานมาบ้าง ตอนเรียนจบเลยมาทำฟรีแลนซ์เต็มตัว
ต่อมาถามตัวเองอีกครับว่า “เงินที่มี ณ ตอนนี้ เพียงพอกับการใช้จ่ายในกรณีที่ไม่มีงานทำอย่างน้อยห้าหกเดือนหรือไม่”
เงินเป็นสิ่งสำคัญมากนะครับ เราจำเป็นต้องกินต้องใช้ ฟรีแลนซ์ในยุคแรก จะมีปัญหาเรื่องกระแสเงินสดหมุนเวียน ยิ่งถ้าไม่เคยทำงานมาก่อน อาจจะจบโปรเจ็คยาก แล้วกว่าจะได้เงินมา ก็นานกว่าที่วางแผนไว้ ถ้ามีเงินหมุนเวียนไม่เพียงพอ การมาทำฟรีแลนซ์เลยก็จะต้องอดทนมากหน่อยคับ ผมแนะนำเหมือนข้อแรก อยากให้หาประสบการณ์และเก็บเงินสักก้อนก่อนดีกว่าครับ
เคยเจอมาหลายคนครับที่ออกมาทำงานเป็นฟรีแลนซ์แล้วมันไม่รุ่งอย่างที่คิด เพราะหนึ่งงานไม่เยอะอย่างที่หวัง สองเงินไม่ไวอย่างที่คิด สามค่าตอบแทนไม่หนาอย่างที่คาด (ฟรีแลนซ์แต่ละอย่างค่าตอบแทนไม่เท่ากัน ในสายเว็บมันหลักหมื่นก็พออยู่ได้ แต่บางสายงานชิ้นละห้าหกร้อย แบบนี้ก็ต้องเหนื่อยเพิ่มขึ้น ทำงานมากชิ้น เพื่อให้ได้รายได้ตอบแทนเพียงพอครับ)
ทีนี้มาดูประเด็นเรื่องการ “หางาน” ฟรีแลนซ์มือใหม่จะกังวลมากที่สุดคือการหางานครับ มันก็ตอบยากนะว่าจะหามาจากไหน สำหรับคำแนะนำของผม ผมขอพูดในวงกว้างๆก่อนนะครับ คือก่อนที่เราจะหางานได้เนี่ย เราต้องมีผลงานที่ดีพอที่สามารถไปนำเสนอลูกค้าได้ว่า เนี่ยเราทำงานได้จริงๆนะ ดูผลงานเราได้สิ ผลงานที่มีก็ควรมีหลายๆผลงานครับ ผลงานนั้นไม่จำเป็นต้องเป็นผลงานที่ทำให้ลูกค้าเท่านั้น อาจจะเป็นงานที่เราเคยทำให้เพื่อน ให้คนรู้จัก จากนั้น ทำการ PR ตัวเองครับ
[thetext]คนจะรู้จักเราได้ เราต้องรู้จักแนะนำตัวเอง[/thetext]
อย่างในทุกวันนี้คนเราใช้ชีวิตในโลกไอทีกันเยอะมาก การมีเว็บไซต์เป็นของตัวเอง “เป็นสิ่งที่ทุกคนพึงมี” ได้แล้วครับในยุคนี้ ผมมองเห็นโอกาสเต็มไปหมดในการมีเว็บไซต์เป็นของตัวเอง และในเว็บไซต์ของเรานี่แหล่ะ คือแหล่ง PR ชั้นยอดของเว็บเรา มันทำยังไงละ? ง่ายๆ ในเว็บไซต์ของเรา เราก็เริ่มจากการเอาผลงานที่เราเคยทำ ไปอัพไว้ในเว็บ และจากนั้นก็เริ่ม “เขียนบล็อก” ครับ เขียนไปเกี่ยวกับงานที่เรา เขียนเกี่ยวกับองค์ความรู้ที่เรามี อย่าไปหวงความรู้ครับ จากประสบการณ์ที่ผมเจอ หลายๆท่านเลือกให้ผมทำงานให้ เพราะชอบอ่านบทความที่ผมเขียน และมีความมั่นใจว่าเรารู้ในเรื่องนี้มากพอ ถึงสามารถมาสอนคนอื่นได้
แต่การเขียนบล็อก มันไม่ได้เขียนปุ๊บจะดังปั๊บ อย่าเพิ่งไปท้อครับ ความสำเร็จมันไม่ได้เกิดขึ้นเพียงชั่วข้ามคืน เราต้องหมั่นขยันอัพเดท เขียนบทความดีๆมีคุณภาพ แล้วคนจะช่วยกดไลค์กดแชร์บทความเรา นั่นก็หมายความว่า เว็บเราเริ่มมีคนหน้าใหม่เข้ามาดูมากขึ้น และไม่แน่ หนึ่งในนั้นอาจจะมาเป็นลูกค้าของเราก็ได้ครับ
[thetext]ต่อมาแนะนำตัวเองผ่านโลกออฟไลน์[/thetext]
วิธีการง่ายที่สุดก็คือบอกคนรู้จักครับว่า ตอนนี้เราทำงานเป็นฟรีแลนซ์รับทำจ๊อบแนวนี้ๆนะ เผื่อพวกเค้าจะสนใจ หรือมีคนสนใจจะได้แนะนำบอกต่อได้ นอกจากนี้ ตอนนี้มี community หลายๆแบบให้เราได้ไปร่วมกิจกรรม สร้างความรู้จักกัน อย่างเช่น Meetup เราก็สามารถสมัครไปเข้าร่วมกิจกรรมที่เราสนใจได้ มันเป็นอีกหนึ่งโอกาสให้เราได้รู้จักคนใหม่ๆครับ
วิธีที่ฮาร์ดคอร์ขึ้นมาหน่อยก็คือการติดต่อกับหน่วยงาน หรือองค์กรนั้นๆโดยตรงว่าเราทำงานด้านนี้ และอยากนำเสนอบริการของเราให้กับหน่วยงานนั้นรู้จัก
จริงๆก็มีหลากหลายวิธีที่แตกต่างกันออกไป แต่วิธีที่ผมใช้ตอนสมัยเป็นฟรีแลนซ์เริ่มต้นก็จะใช้สามวิธีด้านบนครับ
[skill]”ฟรีแลนซ์ไม่ใช่อาชีพที่ทำงานง่ายๆ สบายๆ ชิลๆ สักเท่าไหร่นะครับ” คนที่ช่วยยืนยันคำพูดนี้คือพี่บอย ที่เขียนหนังสืองานไม่ประจำทำเงินกว่า ก็เขียนไว้ครับว่า “ฟรีแลนซ์นั้นเหมือนเสือในป่า ถ้าวันนี้ทำได้ไม่ดี พรุ่งนี้อาจไม่มีกิน เขาจึงต้องพิสูจน์ตัวเองอยู่ทุกผลงาน”[/skill]
พูดมาเสียยาว สรุปง่ายๆก็คือ จบใหม่ก็เป็นฟรีแลนซ์ได้ครับ แต่ต้องรู้ตัวเองว่าเราพร้อมสำหรับการออกมาฉายเดี่ยวแล้วมากน้อยแค่ไหนครับ